Wat als u op straat opgepakt wordt en als verdachte wordt meegenomen naar het politiebureau? Of als u thuis een brief ontvangt dat u wordt aangemerkt als verdachte en gehoord zult worden op het politiebureau? In zulke gevallen is het prettig als er iemand is met wie u vooraf kunt sparren of kunt overleggen wat wel of niet slim is om te zeggen met iemand die uw rechten goed kent zodat u er zeker van bent dat hier geen afbreuk aan zal worden gedaan.
Wanneer u als verdachte verhoord wordt, heeft u vaak recht op rechtsbijstand door een advocaat. Sinds 2017 heeft u zowel recht op bijstand vóór het verhoor (consultatiebijstand) als bijstand tijdens (verhoorbijstand). Hoe dit precies geregeld is en waar u recht op heeft, hangt af van de verdenking en de kwetsbaarheid van u als verdachte. Dit zal hieronder verder worden toegelicht.
Categorisaties
Bij zwaardere verdenkingen en meer kwetsbare verdachten zijn hogere eisen gesteld aan de verhoorbijstand. Om hier duidelijkheid in te krijgen zijn drie categorieën opgesteld:
Categorie A – de meest zware categorie:
- Onder deze categorie vallen de zwaardere misdrijven. Dit zijn bijvoorbeeld misdrijven waar twaalf jaar gevangenisstraf of meer op staat of misdrijven met een grote maatschappelijke impact. Een verdenking van moord, ontvoering of een zeer ernstig zedendelict valt bijvoorbeeld onder deze categorie.
- Onder deze categorie vallen ook minderjarigen van twaalf tot vijftien jaar die verdachte worden van een misdrijf waarvoor voorlopige hechtenis mogelijk is.
Categorie B:
- Onder categorie B vallen kortgezegd alle misdrijven waarvoor voorlopige hechtenis mogelijk is, voor zover die niet al onder categorie A vallen.
Categorie C:
- Hieronder vallen misdrijven waarvoor geen voorlopige hechtenis mogelijk is.
- Hieronder vallen ook overtredingen.
Bijstand van een advocaat vóór het verhoor
Wanneer u bent aangehouden heeft u het recht om vóór het verhoor met de politie een vertrouwelijk gesprek te voeren met een advocaat, dit wordt de consultatiebijstand genoemd. Dit gesprek mag maximaal dertig minuten duren. Tijdens dit gesprek kan uw advocaat u uitleggen wat u van het verhoor kunt verwachten en kunt u samen overleggen wat de beste strategie is in uw situatie.
Indien u valt onder categorie A (zie hierboven), kunt u geen afstand doen van uw consultatiebijstand. Bij categorie B en C kan dit wel, maar hier kunt u elk moment op terugkomen.
Bij categorie A en B wordt de consultatiebijstand vergoed, tenzij u een voorkeursadvocaat heeft. Voor categorie C komt de consultatiebijstand voor eigen rekening.
Bijstand van een advocaat tijdens het verhoor
Ook tijdens het verhoor heeft u het recht op bijstand van een advocaat. Uw advocaat mag geen vragen voor u beantwoorden, maar kan wel toezien op het verloop van het verhoor. Zo kan een advocaat ingrijpen wanneer u onder druk wordt gezet, aanvullende vragen stellen en opmerkingen maken. Uw advocaat mag de opsporingsdienst er ook op wijzen wanneer hij het gevoel heeft dat u als verdachte de vragen of instructies van de politie niet goed begrijpt. Aan het einde van het verhoor krijgen zowel u als uw advocaat een geprinte versie van het verhoor. Uw advocaat kan deze samen met u nalezen en waar nodig aanpassingen laten maken.
U bent niet aangehouden, maar wordt opgeroepen om als verdachte gehoord te worden
Wanneer u niet bent aangehouden, wordt er door de politie geen advocaat voor uw consultatie- of verhoorbijstand geregeld en wordt deze ook niet vergoed. Toch is het raadzaam om wel een advocaat te raadplegen om goed voorbereid uw verhoor in te gaan. Op deze manier kunt u vooraf doorspreken wat u wel en niet zal gaan verklaren en is de kans kleiner dat u tijdens het verhoor een verklaring aflegt die later tegen u kan worden gebruikt. Onze advocaten denken hierin graag met u mee.
Meer weten over dit onderwerp? Neem vrijblijvend contact met ons op.